Ña ndaa xi’in mií yo ta saa ndaa yo na ve’e yo’o ña a ki’in na kue’e: Ña ve’e tyiño ñuu Nko’yo.

Kua’an na xi’in ña Tyiñu kee tyi ñuu Nko’yo ña kani na tiku tyi ñuu vali yiyo tyi Yuku kuño’o «yiyo tyi yityi» ña ñuu ka’an Tu’un Savi ta xika ni ndoo ña tyi Yuku kuño’o ña tixi ñuu Kuatyi.

Ña ñuu Ndutyi Nuu Tiaka, nda’vindaa ña ñuu Yita Ta’nu, nikaa tixi ñuu Kuatyi, ña kivi xa’un ovi ña kua’an ti yoo ovi ña kuiya o’on tivi oko ovi. Ña Tyiñu ñuu Kuatyi Evelyn Salgado Pineda, nixa’an ña ñuu «Ndutyi Nuu Tiaka», ña nda’vindaa Yita Ta’nu, na nixa’an ña xitoni’ni ña ndi mí nindoo na kani na tiku ta ndixa nixa’an na yivi Ki’in ña’a na ña ta na kani tiku yo’o nindoo va’a na xi’in ña tyiñu ti’vi na vaxi tyi ñuu Nko’yo ña kani na tiku xi’in ña kue’e xikun ña kua’an na xi’in covid-19, tyi saa nika’an mi ta tyiñu ñuu Nko’yo Andrés Manuel López Obrador ndi ña yo’o ko’on ña tyi ñuu xika ni yiyo ña tyi ñuu Yuku que yiyo tixi ñuu Kuatyi.

«Ki’vi ni ñini ndi xini ndi ñuu ndi tyi Yuku kuño’o katyi kuika ni ña tyi yiyo ni ña kuii yuku xi’in ña ta ndaa ya’vi ni Ka ña yo’o ku ña va’a ta ña kama ni xaa tiku ña kivi ki’in ndi’i na yuvi tiku ña ndi’i na ñuu yiyo tixi ñuu Kuatyi, vasa ndini ndi ta xika ni yiyo ñuu a yo’vi ña saa yo, ndi saa ni xaa tiku ña a ni’i na kue’e, tyi ña yo’o ta suvi ñii ña maní ni ni na ñuu yo’o kuu ña, ndi ña komi na yityi va kuu ña ndi’i na si’i xi’in ndi’i na tiaa» Saa nika’an ña Evelyn Salgado.

Ña yo’o nika’an ña xi’in na ñuu ña ndita’an xi’in ñatín ña ñuu San Marcos, ñuu Ndutyi Nuu Tiaka, ñuu Yuku Kimi, Yita-Ndityi koo, ñuu Tuni yiyo Yun nduu ya’a, mi ñuu ña Nda’vindaa Yita Ta’nu, la Tyiñu Evelyn Salgado, nika’an ña ndi xi’in ña xika na kani na tiku yo’o kundivi ña taxi ña yu’u ña ña ki’in na kue’e, ñakan ku ña nika’an ña xi’in na yuvi ñuu ndi na kundaa xi’in mií ni na ña a ki’in ña’a kue’e ña covid-19 ta kotoni’ni na xi’in ndi’i ña kundaa xi’in mií na.

«Xiniño’o ki’in na ndi ovi saa tiku xi’in ña vaxi ndasandee ña’a, xa’a ña yo’o ku ña ndaa ya’vi ni ña ta’vi nuu ndoo na kani na tiku ta saa ña vii kuu na xi’in na yuvi na na’a ka ki’in ni ñii tiku. Tyi ña yo’o ku ñii yityi ndiki na ña kivi ndi’i na yuvi kuvi ki’in tiku ña ña sika ni yiyo ñuu na tyi saa ku ña kuvi ki’in na ndi’i tiku ña kundaa ña’a xi’in ña kue’e covid-19», saa nika’an ña tyiñu ñuu Kuatyi Evelyn Salgado tyi saa tu nakoni ña tyiñu na xikani’ni xi’in tyiñu na ñuu yiyo tyi ñuu Yita Ta’nu, saa tu na nakoni ña tyiñu na ndaa ñuu takuii ta nixa’an na tyindee na yo’o xi’in mí na tyiñu ñuu Kuatyi.

«Kundaa xi’in mií ni ka ndo, vasa kindoo ñini ndo, kundaa xi’in mií ndo ñuu xika ndo ta kundaa ñini ña kua’an na xi’in ndo ña na Ve’e nuu kasatatan na, tyi ndaa ya’vi ni ña kundaa xi’in mií ndo tyi saa ndaa ndo na ve’e ndo» Saa nika’an ña Evelyn Salgado ña ñuu «Ndutyi Nuu Tiaka» ña yo’o nakaa ña tixi ovi kaa ña xaa yo yo’o ña yityi kee Yita Nda’yi -kua’an tyi Marquelia, yityi ño’o ku ña ndi nda ñuu kee ña tyi Yita Nda’yi.

Ta tata ndiso xi’in ña tyiñu kua’an ndika’no na kaa tixi ñuu Kuatyi, tata Iván Hernández Diaz, ndika’an ra ndi nuu nixikundoo na kani tiku ña ñuu Ndutyi Nuu Tiaka, ndi kuu ña ta’vi ña ona ka ñuu ña xika ni yiyo ña a tixi ña o’on ñuu nuu nda’vindaa na ña tyi ñuu Yuku kuño’o, ta yo’o nixikundoo na kani tiku nuu ndaa ni na Tyiñu, ta yo’o yiyo yu’u xi’in na Tyiñu ndaa nuu takuii, xi’in na ve’e tyiño ñuu kasatatan na ta saa tu na ndiso tyiñu xi’in na xikani’ni xi’in na xikua’a ña tixi ñuu Kuatyi.

Saa tu nika’an ra ndi na xika xi’in tiku yo’o xiniño’o ndasañatin tiku ki’in na yuvi xa’a na ña kue’e covid-19 ña na xika ni yiyo ñuu na ta koo xu’un na ña ku’un ki’in na tiku na nixa’an na xi’in ña ndi’i ñuu tyi Yuku kuño’o nuu nda’vindaa na ndi na ñuu Yuku ño’o, nuu tyindee na ña ki’in na ña nuu tiku a ña ovi va, a ña xa sundi’i ña niki’in oni ña, saa tu ki’in na tiku ña na kuatyi na uxi komi kuiya nda xa’un ovi kuiya ki’in na ña Astra Zeneca xi’in Pfizer, nda ndaku ka ña kuvi ki’in na.