Asdo xúgue ni tsímo numu café xó rí ja’yo.
Nitimbayuun xuájen Tierra colorada, Paraje Montero, Tilapa gajmá Colombia de Guadalupe.
Ná xuajen Tierra Colorada de los Bravo na’tháá ñajon xuajen Xkua ixii Ridíí ná Mbá Tsiakíí, mbá xkíñu jua mbi’i go’ guini 2023.
Numurí gíjma ma ge’do numu tsída café rí nudu xabo júba, kangó niixtaa tata secretario drígo agricultura, Ganadería, Pesca y Desarrollo Rural, Alejandro Zepeda Castorena, gajmá tata director general de Fomento a la Agricultura federal, Santiago Argüello Campos, nixnaxí mbá 987 a’jua rí mambáyu xabo tsí nuriya yáá na júba drigo xuagen mbá tsiákíí.
Xabo tsí tsígue niithen, rí numbayíí numurí nanduu majne maja café, kangó manga ma ge’do numu tsída na matangojo, xu’kho manga mitiuawuá.
Santiago Argüello, ni’thee “ñajo rige niwuatiajo jaiin mbá tsígu” kangóó nijgoo nitsimo numu café, rige ñajo mbá xtambayu drigun xabo tsí nudu café.
Nawuatambayu, numurí magoo mungujue tsída café ná i’wuá xuajen, kangóó niwuataxnáxe a’jua ná majmu mone ñajo rí magayu café aun ru’kho majni maja xuu.
Ñajo rígue nambáyuun xabo juwua ná Tierra Colorada, Paraje Montero, Tilapa gajmá xuajen Colombia de Guadalupe.
Zepeda Castorena, ni’tháá manga rí xabo ñajo tsí jayáá ede xuejen mbá Tsiákíí, rí ge’do numu café ná xuajialo’. “numu rí ge’do juma drigo xiña xi’ñalo, rí kuitsuun gajmá rí nambáyu juba, xu’kho manga na nagajnu mbúkhaa drigun xabii”.
Nigrígu anjgóó nana ñajo Mbá Tsiakíí Evelyn Salgado Pineda “ rí majma maja mbúkha kangó marigá xtambayu drígun xabo tsí nañajon gajmíí anwui, xu’kho ma’ marigá xtambayu gajmá tata tsí jayá ede Mixíí. Aun ru’kho marigá xó monegajma xo mbúye nakhu drigo mbamba juma xo na’thá Secretaría.
Manga tata Juan Castro Castro, ika ñajo tata tsí jayá ede drigun xabo Bienes comunales, ni’thé, rí mbi’i xúge ñajo mbá mbi’i gagui, numuri ni’ni mbánu ñajo rí ná nawuatse tsída café, kangóó ni’thé ri anjgáá gamaku numurí nitimbayu.
Aun rí ni’thá Mariano Herrera García, xabo tsí jayá ede ná SADER mbá Tsiákíí, ma phú ge’do numu café, manga ríga café ná iwuá xuejen, ríga café na mbá júba, ika ma’ ge’do maja xuu, riga mbá 8, 677 hectáreas na mba júba, xkua Ixi Ridí jaya mba tiwuapa mba drigo na riga café, kangó ge’do numu rí mantimbayun xuguin xabo tsí nudu café.
Níxtaa manga nana Nayeli Eneyda Martínez Hernández, subdirectora de políticas públicas de Fomento a Sistemas Sustentables y encargada de la Estrategia Nacional de Acompañamiento Técnico del Café; Anuario Luis Herrera Solís, titular de AMECAFE; Raymundo Martínez
Jiménez, tunga drigo xuejen Cocoyul; Marcelino Bravo Juárez, tunga drigo xuajen Tierra Colorada; Rubén Estrada González, tunga drigo xuajen Rancho Viejo, Acacio Flores Ballena, tunga drigo xuajen Malinaltepec; Osvaldo Ortega Velázquez, director general de la Empresa ECC; Adalid Pérez Galeana, subsecretario de Agricultura e Infraestructura Rural, y Salvador Mojica Morga, director de Ganadería y Pesca en SAGADEGRO